با میان: 

( عرض جغرافیایی 50 ـ 34 درجه شمالی وطول جغرافیایی 50 ـ 67 درجه شرقی ) ولایتی در مرکز افغا نستان با مسا حت 6757 مایل مربع وجمعیت در حدود 285 هزار نفر، شهری به همین نام مرکز اداری این ولایت است. شهر با میان درارتفاع 8200 پا از سطح بحر ودر حدود 205 مایلی شمال کابل واقع شده است. با میان قسمتی از هزاره جات است.( منا طق کو هستانی در مرکز افغا نستان که عمد تآ هزاره ها در آن جا سا کن اند) . ولایت با میان به خاطر دو مجسمه بودا که به ترتیب 120 و 175 پا ارتفاع دارند، شهرت فراوان وجهانی  دارد. ( اما این دو اثار تاریخی ویکی از شگفتی های جهان توسطه گروهی نا لایق طالبان .در زمان زما  مداری آنها از بین برده شد ) .تاریخ ساخت آن ها بین قرن سوم تا پنجم قبل از میلاد تخمین زده شده است. این دو مجسمه روی یک صخره کنده کاری وسطح شان گچبری شده اند. اگر چه در طول جنگ های متمادی در دوران های گذشته خسارت های زیادی به این دو مجسمه ها وارید آمده است. اما هنوز طرح گچبری سطح  آن، ورنگ دیوار های آن باقی مانده است. خانه هایی که بر دیوار 300 پایی آن به شکل خانه های زنب.ر عسل ساخته شده است وزمانی راهب های بودایی در آن ها ساکن بوده اند، هنوز قابل استفاده است. پیکر تراشی ونقاشی های این مجسمه ها آمیزه یی از هنر آسیای مرکزی، ایران .هنر کلاسیک ارو پا می باشد.

 بلخ:

(عرض جغرا فیایی 46 ـ 36 درجه شمالی .طول جغرافیایی 54 ـ 66 در جه شرقی) ولایت در قسمت شمال افغا نستان با مسا حت حدود 633 .4 مایل مربع وبا جمعیت 570 هزار نفر. مرکز اداری این ولایت شهر مزار شریف است که که بر اساس احصاییه 1978 حدود 103  هزار نفر جمعیت دارد.در این شهر مزاری وجود دارد که افغان ها معتقد ند آن جا مد فن حضرت علی ( ع ) است. شهرک بلخ در کنار رود خانه بلخاب در حدود 14 مایلی غرب مزار شریف واقع شده است. نام بلخ شکل تغییر یافته همان باکتر یایی باستانی است. بر اساس افسانه های محلی، شهر بلخ توسطه بلخ ابن بالغ بن سامان ، بن اسلام ، بن سام ، بن نوح ساخته شده است. اما زر تشتیان مدعی اند که شهر بلخ زادگاه زر تشت می باشد، وبنای این شهر توسطه شاهان آریایی ؛ به ویژه « بخدی » با کیو مرث. بنیانگذار سلسله پیشدا دیان ، گذاشته شذه است. در سال 320 قبل از میلاد این شهر به تصرف نیرو های اسکندر کبیر در آمد و پایتخت یو نای شهر با کتر یا شد.در قرن دوم قبل از میلاد چا در نشینان ترک به آن جا هجوم برده ونام آن را تخا رستان گذاشتند. بعد از آن کو شا نیان و سلسله های دیگر بر آن حکومت کردند. نیایی جد خوانده معروف به بر مکیان، وزیر در بار عبا سیان 803 ـ 781 بر مک { به معنای راهب } از اهالی بلخ بوده است .تیمو چین ( که معروف به چنگیز خان ) 26 ـ 1206 این شهر را ویران کرد. اما در زمان تیموری ها در قرن 15 دوباره باز سازی شد. در سال 1480 مقبره حضرت علی در جایی که هم اکنون مزار شریف فرار دارد، کشف شد. وبلخ به تدریج اهمیت خود را از دست داد. اما این شهر به دلیل قدمت تاریخی که دارد، مادر شهر ها ( ام البلاد ) نامیده می شود باکتریا اسم کشور شا هنشاهی باستانی در شمال هندو کش وجنوب سیحون « آمو دریا » که پا یتخت آن شهر با کتر ( بختره ) در نزدیکی بلخ فعلی بود. پس از فتح  باکتریا توسطه کوروش کبیر، این سر زمین جزء مستعمرات  اسکندر مقدونی ( 331 قبل از میلاد ) وجا نشینانش گردید. کاوش ها حفاری های انجام شده، تعداد زیادی از نمونه های کاری، پیکره تراشی به سبک معماری یو نان قدیم وسا ختمان های متعلق به قرن سوم تا اول قبل از میلاد از زیر زمین این مناطق بیرون آورده شده است . در قرن شش باکتریا به کنترل ترک ها در آمد ویک قرن بعد مسلمانان عرب به آن جا هجوم بردند. افغان ها ی نا سیو نا لیست ریشه تاریخی افغا نستان فعلی را بر گرفته از همین شا هنشاهی می داند ( ر. ک به بلخ آریا نا  )

بند امیر:

( عرض جغرا فیایی 50 ـ 34 در جه شمالی وطول جغرا فیایی 12 ـ 67 در جه شرقی ) رشته یی از پنجه حوضچه یا در یا چه شفاف است که درسمت شمال کوه بابا در ولایت با میان قرار دارد . این حوضچه ها با جاری شدن آب از حوضچه مرتفع تر به حوضچه پا یین تر که به صورت متوالی وپشت سر هم قرار گرفته اند، ایجاد می شود. بر اساس داستان های محلی بند امیر توسطه حضرت علی ( ع) ساخته شده است . بنا بر این کلمه « امیر » به حضرت علی بر می گردد. نه حا کمان افغا نستان . بند امیر نام رود خانه یی نیز هست که از بند امیر سر چشمه گرفته است ودر مسیر جنوب غرب وارد دره ی یکه ولنگ می شود. از آن جا به سمت شمال شرق وسپس شمال جریان پیدا نموده وبه رود بلخاب در دشت های تر کستان پخش می گردد. سا کنان قریه هایی که در قسمت با لای مسیر این رود خانه قرار دارند، به ویژه دره یکه ولنگ، هزاره های دایزنگی می باشند ( ر. ک به هزاره ).

چغچران:

( عرض جغرافیایی 31 ـ 34 درجه شمالی و15 ـ 65 درجه شرقی ) شهر کوچکی که در اوایل دهه 1960 نزدیکی یک فلعه ( قصر ) ساخته شد . ومرکز اداری ولایت غور است . چغچران در نزدیکی هریرود در ارتفاع حدود 7 هزار پا قرار دارد، که در زمستان هوای سرد وسوزانی دارد. زمین های کشاورزی در این منطقه توسط رود خانه های هریرود ومرغاب آبیاری می شود. پرورش دام شغل اصلی وعمده ساکنان این دیار، ( تاریخی ) که اکثر تایمنی می باشند، است. چغچران سر زمین شا هان غوری، که از قرن 11 تا 13 به آمپرا طوری وسیعی که از شرق ایران تا دهلی در هند واز جنوب مرو تا خلیج فارس گسترده بوده. حکومت می کردند.( ر. ک به سلسه غوریان )

بزکشی:

در تمام کشور های جهان بازی های ملی وجود دارد، از کاو بازی گرفته تا بازی وچشن های دیگر آتش، یخ، اما در افغانستان بازی به نام بزکشی هست که بی نهایت خطر ناک با چنتا اسب با یک بز سر بریده در یک میدان کلان، از یک جای مشخص آن فرد سوار در اسب بز را با یک دستش از زمین بلند می کند با یک نقطه مشخص به نام دو ( که همان دایره ی کلان باشد ) می اندازد، بز کشی نوعی بازی ملی افغا ن ها که خواستگاه آن آسیای مرکزی است. این بازی در ابتدا میان ازبک ها ترکمن ها تاجیک ها ی شمال افغا نستان رواج داشت. معنای بز کشی ربودن بز است که دو گروه تیمی اسب در مقابل هم قرار می گیرند وجسد بز ویا گو ساله را که در وسط زمین گذاشته شده بر می دارند بعد از بر داشتن آن در حال تیم رقیب تلاش در گرفتن گوساله یا بز را دارد باید دور میدان را دور زده ومجد آ آن را در مرکز زمین در جای قبلی اش بگذارند. چپ انداز،بازی کن ماهر وچیره دست است که باید گوساله وبز بی سر را نگه دارد. جایزه نقدی به کسی یا تیمی داده می شود که امتیاز لازم را آورده باشد . بازی مزبور معمولآ در تعطیلات بزرگ وتولد شاه بر گزار می شدند( اما دوران شاهی به پا یان رسید حا لا تبدیل به یک بازی ملی شده است ) این بازی سنتی حتی در میان ازبک های مها جر در پا کستان نیز از محبوبیت خاص بر خور دار است.

دانشگاه کابل:

دانشگاه کابل در سال 1932 با یک مکتب دوا سازی، با همکاری استادان فرانسوی وترکی ایجاد شد، یکی از مهترین موسسه های آموزشی در افغا نستان فا کولته های حقوق وعلوم سیاسی ( 1938 ) علوم طبیعی ( 1941 )، اقتصاد ( 1957 )، تعلیم و تربیت ( 1992 )، انجینری ( 1963 ) وفارسی ( 1963 ) بعدآ به دانشگاه کابل اضافه شد.دانشگاه کابل با تعیین رییس آن از سوی وزیر تعلیم وتربیت وایجاد یک شورای آکادمیک در آن، از رسمیت بر خور دار گردیده ودر سال 1965 قا نونی که استقلال اداری دانشگاه وانتخابی بودن رییس آن را فراهم آورد، به تصویب رسید. زمین دانشگاه کابل به کمک مالی آمریکا در سال 1964 ودو سال بعد پل تخنیک به وسیله روس ها ساخته وبه سیستم تحصیلات عالی پیوست. فا کولته های مختلف دانشگاه کابل از سیستم های آموزشی متفاوت بهره گرفت وفا کولته های آن توسطه دانشگاه های مختلف دنیا حمایت شد؛ به عنوان مثال بخش های زراعت، تعلیم و تربیت وانجینری توسط دانشگاه های آمریکا، حقوق وعلوم سیاسی توسط فرانسوی ها حمایت می شد. فا کولته های ساینس واقتصاد را یک کنسر سیوم آموزشی آلمان تحت پوشش گرفت والهیات هم به دانشگاه الا زهر مصر پیوست. فارغ تحصیلان دانشگاه کابل این فرصت را می یافتند که در یکی از موسسه های آموزشی جهان، که دانشگاه کابل عضویت آن را داشت ادامه تحصیل بدهند. در دهه 1960 دانشگاه کابل محل سخنرانی سا ستمداران ودر واقع به آموزشگاه کادر طیف های مختلف سیاسی تبدیل شده بود، نیمی از دانشجویان ومحصلان در خوابگاه خود دانشگاه زندگی می گردند ورهبران احزاب اسلامگرا، مارکسیست ها وا نا سیو نالیست ها از همین جا پا به عرصه سیا ست گذاشتند. آن ها با ایراد سخنرانی های مکرر ضمن بالا بردن سطح مهارت خود در سخن گفتن، نا آرامی های دانشگاه را نیز هدایت می کردند. روند گرایش سیاسی محصلان سبب شد تا دولت در سال 1968 فعالیت سیاسی در محیط دانشگاه را ممنوع کند. بعد از کودتای هفت ثور دوره های آموزشی دانشگاه کابل مطابق سیستم شوروی تغییر وزبان روسی زبان مورد علاقه محصلان در دانشگاه.

ادامه جنگ سبب شد که دولت نیاز به نیرو های جنگی، فارغ تحصیلان دانشگاه کابل را مستقیمآ به جبهه های جنگ بفرستد، این سیاست در کاهش شدید دانشجو یان اثر منفی به جا گذاشت 70 در صد دانشجو یا باقی مانده را دختران تشکیل می دادند واز مجموعه 800 استاد در سال 1970 فقط 350 استاد در سال 1980 مشغول تدریس در دانشگاه بودند، دخالت در امور دانشگاه باعث اعتراض های شدید و مکرر دانشجویان گردید. داکتر نجیب الله در سال 1990 کوشید تا اصلاحات مارکسیستی را از دانشگاه بر داشته وسیستم آموزشی قدیم را دو باره احیا کند ( ر_ ک تعلیم وتربیت وپل تخنیک کابل) دانشنامه تاریخ افغانستان لودویک دبلیو آدامیک؛ نویسنده واستاد مطالعات خاور نزدیک دانشگاه آریزونا تاکسون..

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: